Οι Σύλλογοι Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου σε ανακοινώσεις τους αναφέρονται στην αναγκαιότητα της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς με αφορμή τη χρήση του κτηρίου Χαρουπόμυλοι στην Πάφο για σκοπούς εγκατάστασης του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Βηρυτού αλλά και στην ανακήρυξη του κτιρίου ως διατηρητέο.
Συγκεκριμένα ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου εκφράζει δημόσια την έντονη ανησυχία του, όπως αναφέρει, ως προς τις ενέργειες αναβάθμισης του ιστορικού βιομηχανικού κτηρίου Χαρουπόμυλοι στην Πάφο και της υποβληθείσας αρχιτεκτονικής πρότασης αλλαγής χρήσης αυτού, για σκοπούς εγκατάστασης του Αμερικάνικου Πανεπιστημίου της Βηρυτού.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το ιστορικό κτήριο Χαρουπόμυλοι είναι δεδομένο ότι, με την αλλαγή χρήσης του ως Πανεπιστήμιο θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, ενώ θα επιφέρει σημαντική κοινωνική αλληλεπίδραση. Παρά ταύτα, όπως αναφέρεται, η απόφαση αυτή για να κριθεί επιτυχής θα πρέπει η αρχιτεκτονική του μελέτη να σέβεται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του κτηρίου και η οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτό να συνδέει την ιστορική του αξία. Το μεγαλύτερο στοίχημα για τη διασφάλιση ισορροπιών είναι, προστίθεται στην ανακοίνωση, η διατήρηση της ιστορικής συνέχειας και σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό να θέτουν το κτήριο σε λειτουργική αρχιτεκτονική ακεραιότητα.
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου θέτει προβληματισμούς ως προς τη φύση και την κλίμακα των επεμβάσεων και αφαιρέσεων που πρόκειται να λάβουν χώρα στο κτήριο, οι οποίες όπως προκύπτουν, αλλοιώνουν τον αυθεντικό του χαρακτήρα. Το κτήριο παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό, πολεοδομικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον και η προστασία και ένταξη του στον κατάλογο διατηρητέων, κρίνεται επιβεβλημένη. Επισημαίνουν επίσης πως δεν αποτελεί ισχυρισμό ότι, ένα ιστορικό κτήριο – μη χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο – δεν εμπίπτει στις διεθνείς αρχές συντήρησης ως αυτές απορρέουν από την Χάρτα Βενετίας και την Χάρτα NizhnyTagil. Τα σημαντικά μέρη του συγκροτήματος πρέπει να διατηρηθούν, αποκατασταθούν και αποτελέσουν πρότυπο στη διατήρηση της βιομηχανικής κληρονομιάς με την ιδιαίτερη ιστορική, κοινωνική, αρχιτεκτονική και τεχνολογική του αξία, σημειώνει.
Επιπρόσθετα σημειώνουν , το έργο αναβάθμισης των Χαρουπόμυλων συγκαταλέγεται στα πολύ σημαντικά έργα οικονομικής επένδυσης και κοινωνικής αποστολής και θα έπρεπε να διενεργηθεί με διαδικασίες προκήρυξης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού βάσει των Κανονισμών του ΕΤΕΚ και όχι με απευθείας ανάθεση. Οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί αποδεδειγμένα προάγουν , όπως αναφέρει, την αριστεία και καινοτομία στον σχεδιασμό μέσα από διαδικασίες αξιοκρατικές και διαφανείς, αποφέροντας κτήρια σημαντικής πολιτιστικής αξίας σε παγκόσμιο επίπεδο, αναβαθμίζοντας συγχρόνως την κτηριακή ταυτότητα της εκάστοτε χώρας.
Με γνώμονα την διασφάλιση της ιστορικής φυσιογνωμίας του κτηρίου, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου ενώνει τη φωνή του με το ΕΤΕΚ και τις υπόλοιπες επιστημονικές οργανώσεις και καλεί το Υπουργείο Εσωτερικών και Δήμο Πάφου να προβούν άμεσα στις δέουσες ενέργειες κήρυξης του κτηρίου Χαρουπόμυλοι ως διατηρητέο. Παράλληλα, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου εισηγείται πριν την εξέταση της υποβληθείσας αρχιτεκτονικής μελέτης για έκδοση πολεοδομικής άδειας, τη σύσταση Επιστημονικής Επιτροπής, η οποία θα αναλάβει την εφαρμογή των γενικά παραδεκτών αρχών συντήρησης και αποκατάστασης για την επιτυχή αναβάθμιση της ολότητας του κτηρίου.
Εξάλλου ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ) επαναλαμβάνει την πάγια θέση του για τη συνεχή ανάγκη διαχείρισης και προστασίας της Πολιτιστικής και Αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς. Οι όποιες αλλαγές δυνατό αναγκαστικά πρέπει να γίνουν θα πρέπει να αποτελούν σημειώνουν, ένα αδιάσπαστο κομμάτι της ταυτότητας μας και να δένουν αρμονικά, προβάλλοντας το μήνυμα του σεβασμού στην αρχιτεκτονική ιστορία του τόπου και στη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς γενικότερα. Μια τέτοια διατήρηση και ανάδειξη παρέχει τη βάση για περαιτέρω κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, ενώ τα μέτρα παρέμβασης πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης, προσθέτουν .
Με αφορμή τον δημόσιο διάλογο σε σχέση με την αποκατάσταση και αξιοποίηση των Χαρουπόμυλων στην Πάφο, ο ΣΠΟΛΜΗΚ στηρίζει απόλυτα τον συμβουλευτικό και επιστημονικό ρόλο του ΕΤΕΚ. Το Επιμελητήριο συνεχίζει στην ανακοίνωση του ο ΣΠΟΛΜΗΚ αποδεικνύει καθημερινά, από την ημέρα της ίδρυσής του και μέσα από τις διαχρονικές δημόσιες παρεμβάσεις του και με την υποστήριξη των μελών του, ότι λειτουργεί με σεβασμό στο συμβουλευτικό του χαρακτήρα και παρεμβαίνει εποικοδομητικά στο πλαίσιο της νομοθετημένης υποχρέωσης και αρμοδιότητάς του, προκειμένου να εξασφαλίζεται η διαφάνεια και να διασφαλίζεται η επιστημοσύνη και η εμπειρογνωμοσύνη.
Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών χαιρετίζει το πολύ σημαντικό επίτευγμα της εγκατάστασης και λειτουργίας ενός ακόμη ανώτατου Ακαδημαϊκού Ιδρύματος στην Κύπρο, του Αμερικάνικου Πανεπιστημίου της Βηρυτού στην Πάφο. Ένα γεγονός με ιδιαίτερη σημασία αφού προσθέτει στο υπόβαθρο για να γίνει η Κύπρος εκπαιδευτικός κόμβος στην Ευρώπη, με απώτερο σκοπό την ανταλλαγή γνώσης, κουλτούρας και πολιτισμού. Ταυτόχρονα όμως, ο ΣΠΟΛΜΗΚ οφείλει να τονίσει ότι η προστασία του ιστορικού χαρακτήρα των κτηρίων των Χαρουπόμυλων θα πρέπει να είναι δεδομένη και καλεί την Πολιτεία και τους Αρμόδιους Φορείς να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες στο πλαίσιο της Νομοθεσίας και της χρηστής διοίκησης ώστε μέσα από την αναδόμηση και την ανάπτυξη της περιοχής να δημιουργηθεί ένα ασφαλές σημείο αναφοράς, με σεβασμό στην Πολιτιστική και Αρχιτεκτονική μας κληρονομιά.
