Πενήντα ένα χρόνια μετά, η μνήμη παραμένει ζωντανή, πεισματικά αμείλικτη. Ο Ιούλιος στην Κύπρο δεν είναι πια απλώς ένας καλοκαιρινός μήνας, είναι μια πληγή ανοιχτή.
Είναι οι σειρήνες που σκίζουν τον χρόνο και ξυπνούν επώδυνες μνήμες από το συνεχιζόμενο δράμα της πατρίδας μας. Είναι τα σπίτια που έμειναν ορφανά, τα πρόσωπα που χάθηκαν χωρίς αποχαιρετισμό. Είναι οι μαρτυρίες των επιζώντων που βαραίνουν σιωπηλά τις συνειδήσεις.
Είναι οι φωτογραφίες των αγνοουμένων που στέκουν βουβές στους τοίχους, στις πλατείες, στα φυλαγμένα συρτάρια της ψυχής μας. Είναι οι μάνες που δεν έμαθαν ποτέ, οι πατεράδες που γύρισαν με σκυμμένο το κεφάλι, τα παιδιά που μεγάλωσαν χωρίς απαντήσεις.
Πενήντα ένα χρόνια από την προδοσία του πραξικοπήματος και τη βαρβαρότητα της τουρκικής εισβολής, κι ο κυπριακός λαός εξακολουθεί να πληρώνει το τίμημα μιας διπλής τραγωδίας: μιας καλοσχεδιασμένης προδοσίας από ξενοκίνητα ανδρείκελα και μιας εισβολής που άφησε πίσω της χιλιάδες νεκρούς, βιασμούς, λεηλασίες, προσφυγιά και μια πατρίδα μισή, κατεστραμμένη, υπό κατοχή και διαρκή απειλή.
Η 15η Ιουλίου του 1974 ήταν η χαριστική βολή της Χούντας κατά της Δημοκρατίας. Το πραξικόπημα και η απόπειρα δολοφονίας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ οδήγησαν το νησί μας στην καταστροφή και τον όλεθρο. Η 20ή Ιουλίου ήταν το αποκορύφωμα ενός προμελετημένου εγκλήματος: η Τουρκία, με πρόσχημα τα γεγονότα, εισέβαλε εκτελώντας συγκεκριμένο σχέδιο, καταλαμβάνοντας εδάφη, διαλύοντας και λεηλατώντας, σκορπώντας τον θάνατο και την προσφυγιά.
Έκτοτε, το 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένει υπό κατοχή, παρά τις αποφάσεις του ΟΗΕ, την παγκόσμια κατακραυγή και την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ντροπή της κατοχής βαραίνει όχι μόνο την Τουρκία, αλλά και τη διεθνή κοινότητα, που για πέντε και πλέον δεκαετίες ανέχεται, σιωπά και συχνά εξισώνει τους θύτες και θύματα.
Η πορεία του Κυπριακού τα τελευταία χρόνια δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Δηλώσεις για λύση δύο κρατών, πρόνοιες για εκ περιτροπής προεδρία, παραμονή των εποίκων, το πάγωμα των διαπραγματεύσεων και παρασκηνιακές προτάσεις για συνεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, συνιστούν όχι λύση αλλά επικύρωση της διχοτόμησης. Η Τουρκία συνεχίζει ανενόχλητη τις προκλήσεις στην Αμμόχωστο, στα Βαρώσια, στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ παράλληλα λεηλατεί περιουσίες, διαλύει Ιερά μνημεία και Εκκλησίες, καταπατά το διεθνές δίκαιο και απειλεί ξεδιάντροπα με νέο Αττίλα. Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό μεταξύ της δικής μας πλευράς, επικρατεί σύγχυση, άλλοτε σιωπή, επικρατεί ένα γενικότερο μούδιασμα και μια επικίνδυνη διολίσθηση προς τη λήθη.
Απέναντι σε αυτή τη σταδιακή μετάλλαξη του Κυπριακού σε «διευθέτηση συμβιβασμού», οφείλουμε ως κοινωνία να αντισταθούμε. Να μην επιτρέψουμε την παραχάραξη της Ιστορίας. Η αλήθεια πρέπει να λέγεται καθαρά: Χούντα και ΕΟΚΑ Β’ ευθύνονται για την τραγωδία. Χωρίς το πραξικόπημα δεν θα υπήρχε εισβολή.
Η Ιστορία δεν μπορεί να γραφτεί με μισόλογα. Υπήρξε προδοσία. Υπήρξαν ξεκάθαρα προδότες. Υπήρξαν όμως και ήρωες, αγωνιστές που αντιστάθηκαν, που έπεσαν υπερασπιζόμενοι τη Δημοκρατία και την Ελευθερία. Σε όλους αυτούς οφείλουμε όχι μόνο τιμή και δόξα, αλλά συνέπεια, μνήμη και συνέχιση του αγώνα.
Η ΕΔΕΚ, που πρωτοστάτησε στον αντιχουντικό και αντιστασιακό αγώνα, οφείλει ξανά να βρεθεί μπροστά. Όχι μόνο για να τιμήσει τις καταβολές της, αλλά για να δώσει προοπτική στον τόπο και ελπίδα για το μέλλον. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να καταργηθεί, δεν μπορεί να μετατραπεί σε ένα συνεταιρικό μόρφωμα δύο κρατών. Η μόνη δίκαιη και βιώσιμη λύση είναι σαφής και αδιαπραγμάτευτη: αποχώρηση όλων των τουρκικών στρατευμάτων και των εποίκων, αποστρατικοποίηση, επιστροφή των προσφύγων, διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου.
Το Κυπριακό είναι πρόβλημα Διεθνές: Πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Είναι έγκλημα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου. Και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η διεθνής κοινότητα έχει χρέος να πάψει να κλείνει τα μάτια. Να σταθεί επιτέλους στο ύψος των περιστάσεων: με ουσιαστικές κυρώσεις, με σαφείς κόκκινες γραμμές, με πολιτική βούληση. Γιατί η ατιμωρησία της Τουρκίας δεν είναι μόνο κυπριακό πρόβλημα. Αποτελεί Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια ντροπή.
Η μόνη δίκαιη και βιώσιμη λύση είναι η Απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου. Η ουσιαστική ενίσχυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η μετατροπή της σε ένα κράτος με πραγματικό Δημοκρατικό Πολίτευμα για όλους. Ένα κοινωνικό Κράτος δικαίου, το οποίο να διασφαλίζει σε όλους τους νόμιμους κατοίκους της και σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας, τις βασικές ελευθερίες, τα πολιτικά και ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά καθορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο, το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και την Ευρωπαϊκή Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Μια λύση που να μην διαιρεί το λαό της Κύπρου.
Μια λύση χωρίς διακρίσεις, χωρίς εθνοτικούς ή θρησκευτικούς διαχωρισμούς. Χωρίς εγγυήσεις, παρά μόνο από Διεθνείς Οργανισμούς, τον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς επεμβατικά δικαιώματα, χωρίς βάσεις, χωρίς συγκυριαρχία. Μια λύση με προοπτική στο μέλλον για το σύνολο του λαού, ώστε να μπορεί να ζήσει ειρηνικά, να εργαστεί ανθρώπινα και να ευημερήσει οικονομικά.
Σε αυτό το ιστορικό σταυροδρόμι, η μνήμη δεν είναι απλώς καθήκον. Είναι πολιτική πυξίδα. Είναι η βάση της αξιοπρέπειας και της αντίστασης. Είναι ο φωτεινός φάρος που μας καθοδηγεί. Δεν ξεχνούμε. Δεν παραγράφουμε. Δεν σιωπούμε. Τιμούμε και ευχαριστούμε τους ηρωικούς μας νεκρούς. Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ στην υπέροχη θυσία τους. Τιμούμε τους αγωνιστές της Δημοκρατικής Αντίστασης και όλους όσους έπεσαν αγωνιζόμενοι εναντία στην τούρκικη εισβολή. Ανανεώνουμε τον όρκο μας για Λευτεριά και Δικαιοσύνη. Ο Αγώνας συνεχίζεται μέχρι την τελική νίκη. Με καθαρό μυαλό, με ανοιχτή καρδιά, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον που αξίζει στην πατρίδα μας. Μέχρι τη τελική Δικαίωση. Μέχρι τη Λευτεριά!
Φίλιππος Θ. Φιλίππου
Πολιτικός Μηχανικός
Δημοτικός Σύμβουλος ΕΔΕΚ στον Δήμο Πάφου
