Επίσκεψη Κυπρίων δημοσιογράφων στην Ανω πόλη Κυπαρισσίας εκεί που η ιστορία πέρασε από κάθε σπιθαμή της

Η ξενάγηση της πολυμελούς αντιπροσωπείας Κυπρίων δημοσιογράφων στο Νομό Μεσσηνίας ξεκίνησε το απόγευμα της Κυριακής στην Άνω πόλη Κυπαρισσίας  στα όμορφα μονοπάτια και παραδοσιακά καλντερίμια της περιοχής αλλά και στο  Κάστρο των Γιγάντων στον παραδοσιακό οικισμό καθώς και στον αιωνόβιο πλάτανο που προσφέρει την δροσιά τους στους περιπατητές.

Το ταξίδι στην Μεσσηνία προγραμματίστηκε από τη Περιφέρεια Πελοποννήσου   στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την εταιρεία CK Strategies του Χρήστου Κουσουρή και την υποστήριξη της Cyprus Airways.

Η ξενάγηση έγινε από τον Τέλη Γκιουλή εκπαιδευτικό, ιστορικό και αναλυτή με ενεργό δράση στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου του. Η αίσθηση της ζεστής διάχυτη παντού ωστόσο ένα ελαφρύ αεράκι βοήθησε την ξενάγηση. Η Κυπαρισσία καταγράφεται και Αρκαδιά στο πέρασμα των αιώνων, ανέφερε ο κ. Γκιουλής.

«Της Αρκαδιάς ο Πλάτανος»

Ένα από τα σημεία της περίηγησης ήταν και ο πλάτανος πια γνωστός ως «Της Αρκαδιάς ο Πλάτανος», προσθέτοντας πως πρόκειται για το πιο πολυτραγουδισμένο δέντρο,  για το οποίο αναφέρθηκε στην ιστορία του.

Αναρωτιέται κανείς πως αυτό το αιωνόβιο δέντρο άντεξε και παρέμεινε όμορφο παρά την ασχήμια και τη λύπη που έχει αντικρύσει; Πώς δεν χάθηκε, και πως δεν έσβησε όπως εκείνοι οι θαρραλέοι αγωνιστές του 21; Την Άνοιξη του 1821, ο ίσκιος του, είπε ο κ. Γκιουλής, παρηγορούσε ονομαστούς πολεμιστές, τους Ντρέδες, που κατηφόρισαν από τα Σουλιμοχώρια. Τότε ήταν που  πρόσφερε ένα καταφύγιο δροσιάς και στον Ιωάννη τον Μακρυγιάννη. Όμως τραγούδι για τον πλάτανο γράφτηκε για κάτι άλλο. Για μια πονεμένη ιστορία αγάπης.

Ήταν πριν τα χρόνια της επανάστασης. Μια κοπέλα, καλή και όμορφη πολύ, η Ελένη μπήκε βαθιά μεσ’ την καρδιά του Τούρκου Αγά της Αρκαδιάς. Τέτοιο ήταν το πάθος για αυτήν που έφτασε στο σημείο να λάβει ειδικό φιρμάνι από τον Σουλτάνο, με το οποίο επιτρεπόταν ο γάμος ανάμεσα σε Χριστιανή και Μουσουλμάνο. Η καρδιά της Ελένης όμως ήταν δοσμένη αλλού, στον αρραβωνιαστικό της, τον Αυγερινό Χούντρα. Κι έτσι αρνήθηκε να παντρευτεί τον Αγά. Μια τέτοια άρνηση όμως δεν θα έμενε ατιμώρητη. Με την απόλυτη τιμωρία, μάλιστα. Τον θάνατο. Ναι, το ερωτευμένο ζευγάρι θανατώθηκε. Η Ελένη και ο Αυγερινός είναι τώρα θαμμένοι σε ένα δρόμο που οδηγεί στο Κάστρο της Κυπαρισσίας και καταλήγει μπροστά ακριβώς από τον πλάτανο , κοντά στο πατρικό της αδικοχαμένης κοπέλας. Όποιος δίπλα του σταθεί, φροντίζει  να του θυμίζει μάλιστα  για την ηρωική τους αγάπη. Και έτσι, την κρατά όσο πιο πολύ μπορεί.

Το τοπωνύμιο του μπούρκου

Πρόκειται για τα κτήρια και τα σπίτια που κτίζονται έξω από το κάστρο. Είναι το σημείο, όπως είπε ο κ. Γκιουλής που ενώνει την παλιά πόλη με την νεώτερη και το κάτω τμήμα.Η περιοχή συνέχισε της Άνω Πόλης στο ύψωμα μια ανάσα από το κάστρο της συμπυκνώνουν ιστορίες και ισορροπούν με μαεστρία, χωρίς τόνισε να διαγωνίζονται για το διακύβευμα που δεν είναι άλλο από την ηρεμία, τη νωχελικότητα και τις χαλαρές μέρες.Αυτός ο χώρος συνέχισε, έχει τα εισόδια της Θεοτόκου αλλά και την πύλη ενός κτηριακού συγκροτήματος.Μάλιστα, όπως είπε, στο κτηριακό συγκρότημα κατοικούσε ο Μητροπολίτης της τότε εποχής. Εκεί συνέχισε, λαμβάνονταν και όλες οι σημαντικές αποφάσεις.

Η Κυπαρισσία συνεχίζει να σαγηνεύει, με την απέραντι θάλασσα σ’ έναν από τους ομορφότερους κόλπους του Ιουνίου.

Το Κάστρο των Γιγάντων

Το Κάστρο που δεσπόζει πάνω από την Κυπαρισσία και στην μορφή που σώζεται σήμερα είναι Φράγκικο προσφέρει μοναδική θέα προς την πόλη και το Ιόνιο πέλαγος ενώ αυτό κτίστηκε στα θεμέλια ενός παλαιότερου Βυζαντινού φρουρίου που είχε κτιστεί στη θέση της αρχαίας ακρόπολης. Υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά κάστρα στην Πελοπόννησο επί Φραγκοκρατίας. Το κάστρο είναι χτισμένο στον λόφο όπου κατά την αρχαιότητα βρισκόταν η ακρόπολη της αρχαίας Κυπαρισσίας στις υπώρειες του όρους Ψυχρό.  Η αποστολή των Κυπρίων δημοσιογράφων έφτασαν εύκολα σχετικά στην πύλη του .Κατά την Μυθολογία η Κυπαρισσία υπήρξε κτίσμα των «Γιγάντων», οι οποίοι λέγεται πως έχτισαν και την ακρόπολη της πάνω στην οποία κτίστηκε το κατοπινό μεσαιωνικό κάστρο. Πρόκειται όπως αναφέρθηκε στην αποστολή για ένα κάστρο θεμελιωμένο επάνω σε « κυκλώπεια» τείχη, με ογκόλιθους διαστάσεων μέχρι 4μ.Χ1,64μ. Οι τεράστιες αυτές πέτρες ενέπνευσαν την ονομασία «κάστρο των Γιγάντων». Επισημάνθηκε επίσης στους Κύπριους δημοσιογράφους ότι κατά τα  ομηρικά χρόνια, η Κυπαρισσία ονομαζόταν «Κυπαρισσίεντας» και ανήκε στο βασίλειο της Πύλου. Στον Τρωικό Πόλεμο ο Κυπαρισσίεντας συμμετείχε με 11 πλοία υπό τη διοίκηση του Νέστορα, σύμφωνα με την Ιλιάδα. Αργότερα η περιοχή υποδουλώθηκε στους Σπαρτιάτες μαζί με την υπόλοιπη Μεσσηνία. Κατά τα Βυζαντινά χρόνια, στη θέση της αρχαίας Ακρόπολης χτίστηκε κάστρο. Η ονομασία της πόλης αυτήν την περίοδο – από τον 10ο ή 11ο αιώνα- ήταν «Αρκαδιά» λόγω της μετανάστευσης εκεί πληθυσμού από το εσωτερικό της Αρκαδίας. Φαίνεται ότι το κάστρο ήταν σε καλή αμυντική ετοιμότητα γιατί δεν υπέκυψε αμέσως στους Φράγκους, όταν μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, εισέβαλαν το 1205 στο Μοριά. Λόγω της αντίστασης του κάστρου, οι Φράγκοι αποφάσισαν να το παρακάμψουν και συνέχισαν προς Καλαμάτα και Κορώνη, Μεθώνη. Στις τέσσερις γωνίες του κάστρου χτίζονται πύργοι, ένας εκ των οποίων ο ανατολικός, διατηρείται μέχρι σήμερα και ονομάζεται «Πύργος του Ιουστινιανού».

Στους αιώνες που ακολουθούν το κάστρο της Κυπαρισσίας δέχεται πολλές καταστροφές και ανακατασκευές από τους κατακτητές, Τούρκους και Ενετούς. Το κάστρο απελευθερώθηκε από τους Έλληνες χωρίς μάχη την 25η Μαρτίου 1821. Το 1825 η πόλη λεηλατήθηκε από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά. Γενικά κατά την περίοδο 1825 έως 1828, όταν οι τελευταίοι τουρκοαιγύπτιοι εγκατέλειψαν την Πελοπόννησο, η περιοχή υπέφερε από τις επιδρομές και τις συνεχείς μάχες, ενώ απ’ ό,τι φαίνεται το κάστρο δεν ήταν πλέον σε κατάσταση να προσφέρει προστασία.

Το 1970 έγινε μια προσπάθεια αναστήλωσης και τότε κτίστηκε και ένα μικρό αμφιθέατρο εκεί, που το καλοκαίρι φιλοξενεί καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Στα κτίσματα του Κάστρου συγκαταλέγονται τα  Βυζαντινά κτίσματα και βασικά  ο τετράγωνος Πύργος του Πάνω- Κάστρου, ο Νότιος Πύργος (συμπλήρωση πάνω στο τείχος της αρχαίας Κυπαρισσίας) το ίδιο ισχύει πιθανότατα για το δυτικό Πύργο και για κομμάτια του εξωτερικού και διαχωριστικού τείχους.

Τα Φράγκικα κτίσματα και συγκεκριμένα ο  στρογγυλός Πύργος και διάφορες άλλες προσθήκες όπως οι δύο μικροί τετράγωνοι πύργοι της ΒΑ πλευράς, ίσως ο Πύργος με τη δεξαμενή και διάφορα τιμήματα του τείχους. Τέλος τα  Οθωμανικά κτίσματα που πρόκειται για διάφορες συμπληρώσεις σε προγενέστερες κατασκευές που είχαν σχέση κυρίως με τη χρήση κανονιών. Σαν καθαρά οθωμανικό κτίσμα πρέπει να θεωρηθεί ο προστατευτικός τοίχος με τις πολεμίστρες έξω από την κύρια πύλη και το τζαμί. Στο πέρασμα των αιώνων, το Κάστρο της Κυπαρισσίας εξακολουθεί να αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης, προσφέροντας στους επισκέπτες μια καταπληκτική θέα προς την πόλη, αλλά και ολόκληρο τον Κυπαρισσιακό κόλπο, και σου χαρίζει ένα πανέμορφο ηλιοβασίλεμα.

Το σταυροπάζαρο

Στο  σημείο του σταυροπάζαρο σύμφωνα με την Δήμητρα Ανδρινοπούλου – Βρεττού Αντιδήμαρχο Πολιτισμού του Δ. Τριφυλίας  συγκεντρώνονταν τα υπαίθρια καταστήματα εμπορικά καταστήματα με αντίκες  και ονομάστηκε έτσι λόγω του σταυρού που σχηματίζει , όπως είπε.

Σημειώνεται πως πριν την επίσκεψη στο Κάστρο  η αποστολή των Κυπρίων δημοσιογράφων μετά την άφιξη τους από την Αθήνα στην Κυπαρισσία δέχτηκαν ένα ζεστό καλωσόρισμα στο Messina Hotel ενώ γευμάτισαν στο Καλό Νερό.Πρόκειται για έναν παραθαλάσσιο οικισμό κοντά στην Κυπαρρισσία και το Σιδηρόκαστρο και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας. Πολυ γνωστή και δημοφιλής, κυρίως στους κατοίκους της περιοχής είναι η παραλία του οικισμού, γνωστή ως η Παραλία του Καλονερού.  Η πρώτη ημέρα της άφιξης των Κυπρίων δημοσιογράφων ολοκληρώθηκε με δείπνο στην παλιά πόλη της Κυπαρισσίας όπου η Δήμητρα Σ. Ανδρινοπούλου – Βρεττού αναφέρθηκε στην διοργάνωση τριήμερων εκδηλώσεων για την Κύπρο με την συμμετοχή του Πολιτιστικού Συλλόγου του κατεχόμενου Δήμου Άχνας αλλά και τις στενές σχέσεις της περιοχής τους με την Κύπρο που έγιναν πρόσφατα.