Τι είναι τα μηναλλάγια; Κάποια φυσικά φαινόμενα ή κάποια σημάδια στον ουρανό εξετάζονται συστηματικά τον μήνα Αύγουστο με στόχο να μαντέψουμε τον καιρό ολόκληρου του επόμενου έτους. Η προσδοκία για επαρκή βροχόπτωση είναι και ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιβίωση των ανθρώπων μέσω της γεωργικής παραγωγής, ιδιαίτερα των σιτηρών. Κυριαρχούσε σε όλες τις αγροτικές οικογένειες, όχι μόνο της Κύπρου αλλά και των λαών της Μεσογείου που εξαρτιόνταν από τη γεωργία και ως εκ τούτου την επάρκεια σε βροχές, ειδικά τους χειμερινούς μήνες.

Τα μηναλλάγια αποτελούν κατάλοιπο των ανθρώπινων παρατηρήσεων μέσα στους αιώνες που εξέταζαν τα καιρικά φαινόμενα με βάση τα άστρα. Πίστευαν και πιστεύουν ότι μπορούν να μαντέψουν τον καιρό που θα έχει κάθε μήνας αν εξέταζαν τις πρώτες δύο βδομάδες του Αυγούστου, που θεωρείτο ο πρώτος μήνας του χειμώνα! Παρατηρώντας τα καιρικά φαινόμενα αυτών των ημερών, οι άνθρωποι μάντευαν την καιρική κατάσταση των επόμενων δώδεκα μηνών.

Στην Κύπρο πολλοί θυμούμαστε τους γονείς και τους παππούδες μας να αναφέρουν τις τρεις πρώτες ημέρες του Αυγούστου (τις λεγόμενες Κακαουσκιές) σαν την έναρξη για τα μηναλλάγια, με το λεγόμενο «Άουστος τζι’ Απάουστος τζιαι πάλε αρκές τ’ Αούστου». Δηλαδή οι, 1η, 2α και 3η Αυγούστου δείχνουν τον καιρό του παρόντος Αυγούστου. Η 4^η Αυγούστου είναι ο καιρός του επόμενου Σεπτέμβρη, η 5^η Αυγούστου είναι ο καιρός του Οκτώβρη, και ούτω καθεξής μέχρι και την 14^η Αυγούστου που είναι ο επόμενος Ιούλης.  Η 14^η Αυγούστου είναι η τελευταία μέρα για τα μηναλλάγια σύμφωνα με το Νέο Ημερολόγιο, το πιο διαδεδομένο, αυτό που χρησιμοποιεί ο σημερινός σύγχρονος κόσμος, που είναι επίσης γνωστό ως Γρηγοριανό ή Δυτικό ή Χριστιανικό ημερολόγιο και το οποίο εισήγαγε ο Πάπας Γρηγόριος το 1582 μ.Χ. Υπάρχει όμως και το Παλαιό Ημερολόγιο, το Ιουλιανό όπως αλλιώς λέγεται, που εισήγαγε ο Ιούλιος Καίσαρας το 44 π.Χ.  Το Ιουλιανό ημερολόγιο καταργήθηκε στην Ελλάδα το 1924 και έχει διαφορά 13 ημερών από το Νέο Ημερολόγιο. Με το παλιό ημερολόγιο οι, 14, 15,16 Αυγούστου είναι ο καιρός του Αυγούστου, η 17^η δείχνει τον καιρό του Σεπτέμβρη, η 18η του Οκτώβρη και ούτω καθεξής! Ας σημειωθεί ότι η διαφορά που έχουν τα δύο ημερολόγια δεν είναι σταθερή στις 13 μέρες, αλλά αυξάνεται με την πάροδο των χρόνων.

Τουλάχιστο στη Γεροσκήπου, θυμούμαι να μου έλεγε ο πατέρας μου, που ήταν γεωργός, ότι θεωρούσε τα μηναλλάγια με το παλιό ημερολόγιο πιο αξιόπιστα παρά αυτά του νέου ημερολογίου.

Α. Τρακκίδης, Διορισμένος Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Γεροσκήπου.