Οι προετοιμασίες για την Τσικνοπέμπτη, για το τριήμερο της αποκριάς και την Καθαρά Δευτέρα ξεκίνησαν στην Επαρχία Πάφου με διάφορες προετοιμασίες όπως με τις πελλόμασκες, τη κατασκευή της “μούγκρας”, τη ζιβανία και εκδηλώσεις του Δ. Πάφου.
Σε δηλώσεις της η συμπολίτισσα μας Άννα Τσέλεπου στρέφει τις μνήμες της πίσω στις “πελλόμαστες” που αποτελεί, όπως είπε, ένα από τα παραδοσιακά έθιμα της Πάφου το τριήμερο της αποκριάς. Όπως θυμάται ενώ μεγάλες οικογένειες βρίσκονταν στο τραπέζι και έτρωγαν κάποιοι εξ αυτών έφευγαν και πήγαιναν σε γειτονικά σπίτια για να βρουν παλιόρουχα ή οτιδήποτε άλλο και τα φορούσαν. Έτσι τους αποκαλούσαν “πελλόμασκες”γιατί ήταν πολύ αλλοπρόσαλλο το ντύσιμο τους. Υπήρχε φτώχεια, όπως εξήγησε, και έτσι δεν υπήρχε η δυνατότητα της αγοράς κουστουμιών .
Φορώντας τα παράξενα ρούχα και ως μεταμφιεσμένοι, λικνίζονταν με την επιστροφή τους στα οικογενειακά τραπέζια, όπου, οι συγγενείς τους καλούνταν να τους αναγνωρίσουν. Οι αυτοσχέδιες μεταμφιέσεις είπε η Άννα Τσέλεπου της τελευταίας στιγμής από αταίριαστα μεταξύ τους ρούχα συνεχίζονται μέχρι σήμερα από κάποιους , με σκοπό να προκαλέσουν με τα πειράγματα και τις σκανταλιές τους το γέλιο και τη διασκέδαση.
Όσο για την Τσικνοπέμπτη εκτός από το ψήσιμο των λουκάνικων κυρίως αλλά και των άλλων κρεατικών την τιμητική τους έχουν τα πουρέκια και τα δάχτυλα. Το τραπέζι της Τσικνοπέμπτης συνέχισε η κ. Τσέλεπου έπρεπε να έχει κάτι που να “τσικνίζει” . Όλες οι νοικοκυρές φύλαγαν λουκάνικα στο “λίπος του χοίρου” τα οποία την ημέρα της Τσικνοπέμπτης τηγάνιζαν . Το κατεξοχήν ωστόσο ποτό της ημέρας της Τσικνοπέμπτης ήταν η ζιβανία η οποία παραμένει να κατέχει τα σκήπτρα της Τσικνοπέμπτης.
Εξάλλου η Αρετή Δημοσθένους Ισλαμολόγος – Κανονολόγος και Διευθύντρια του Ινστιτούτου Ιστορικών Μελετών για την Ειρήνη ανέφερε πως οι ημέρες αυτές ουσιαστικά, ομορφαίνουν με το γλέντι, τον χορό, το τραγούδι. Στο χωριό της πεθεράς της στις Σέρρες, ανέφερε, ανάβουν φωτιά, ψήνουν κρέας και μετά κάνουν προξενιό ανακατώνοντας τα αναμμένα κάρβουνα.
Όσο για το δικό της χωριό στο Κελλάκι Λεμεσού, θυμάται πως δεν είχαν μάσκες όταν ήταν παιδί και φορούσαν μια κουρούκλα. Μια φορά έβαλα και εγώ κουρούκλα, ντύθηκα γριούλλα, κατέληξε.
«Μούγκρα»
Το πιο ωστόσο αντιπροσωπευτικότερο Κυπριακό έδεσμα για το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας στην Κύπρο είναι η ” μούγκρα”, που αποτελεί πικάντικο παραδοσιακό Κυπριακό παρασκεύασμα που έχει σαν βάση το κουνουπίδι. Αποτελεί μέρος του παραδοσιακού Κυπριακού μεζέ και απολαμβάνετε την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας .
Είναι ένα είδος τουρσί που παρασκευάζεται για την συντήρηση των κουνουπιδιών που είναι σε αφθονία τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο. Στο σερβίρισμα της μούγκρας οι νοικοκυρές ανέφεραν η Άννα Τσέλεπου από την Πάφο και η Αναστασία Κόκκινου από τα Κελοκέδαρα την περιχύνουν με καθαρό ελαιόλαδο και μπόλικο λεμόνι.
Αναφορικά με την παρασκευή της μούγκρας του κυπριακού τουρσί ανέφεραν πως , αρχικά καθαρίζεται το κουνουπίδι από τα πράσινα φύλλα, το κόβουν με μικρά κομματάκια και το πλένουν καλά. Στη συνέχεια το βράζουν με νερό για πολύ λίγο, αφαιρούν από το ζεστό νερό τα κομμάτια από το κουνουπίδι και τα στραγγίζουν πολύ καλά. Ακολούθως τα πασπαλίζουν με λίγο αλάτι και απαραιτήτως ( τουλάχιστον στα χωριά της Πάφου) με σινάπι, όπως ανέφεραν. Τα τοποθετούν έπειτα σε γυάλινα μπουκάλια και συνεχίζουν με την επεξεργασία του προζυμιού με την οποία θα τα καλύψουν.
Διαλύουν δηλαδή σε κρύο νερό το φυλαγμένο τους προζύμι μέχρι να γίνει ένας χυλός. Στη συνέχεια είπαν ” κουλιάζουν ” τον χυλό και περιχύνουν τα γυάλινα δοχεία με το κουνουπίδι μας. Σε τακτά χρονικά διαστήματα ανακατεύουν στα δοχεία με το παρασκεύασμα .
Σε περίπου 8 με 10 μέρες είναι έτοιμο το κυπριακό τουρσί με την ονομασία ” μούγκρα”, κατέληξαν.
Σημειώνεται πως υπάρχουν γραπτές αναφορές ότι η ” μούγκρα” πρωτοεμφανίστηκε στο Κυπριακό τραπέζι αρχές του 19ου αιώνα. Η μούγκρα συνόδευε το φαγητό των Κυπρίων για την περίοδο των νηστειών που ακολουθούσε μετά την Καθαρά Δευτέρα και μέχρι το Άγιον Πάσχα.
Δήμος Πάφου
Στο μεταξύ ο Δήμος Πάφου οργάνωσε την Τσικνοπέμπτη « Αποκριάτικο Γλέντι », στην Πλατεία Κέννεντυ, στις οδούς Μακαρίου και Πάφου Χρυσάνθου, καθώς και στην Πλατεία Διοικητηρίου. Σε δηλώσεις του ο Δήμαρχος Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος ανέφερε πως την Τσικνοπέμπτη είχαν την ευκαιρία μετά από δύο χρόνια απουσίας από κάθε εκδήλωση και μαζικής μάζωξης των υπαλλήλων του Δήμου Πάφου και του Οργανισμού του ΣΑΠΑ και του ΧΥΤΑ Πάφου να μαζευτούν όλοι, προσεκτικά πάντοτε , τηρώντας και κάποια μέτρα και να γιορτάσουν την ημέρα της Τσικνοπέμπτης προσφέροντας.
Με την ευκαιρία αυτή ο κ. Φαίδωνος έστειλε το μήνυμα ότι με υπομονή και υπευθυνότητα που η συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας επέδειξε είχε ως αποτέλεσμα σήμερα να είμαστε η χώρα με τους λιγότερους θανάτους σε αναλογία πληθυσμού και να λείπουν όσο το δυνατόν λιγότεροι ανάμεσα μας .
Πρόσθεσε πως θα συνεχίσουν το επόμενο διάστημα με αισιοδοξία και με σκληρή δουλειά για να συνεχίσει ,όπως είπε, ” να αλλάζει και να καλυτερεύει η πόλη μας “. Είπε ακόμη πως η πρόοδος και η αλλαγή αυτής της πόλης, οφείλεται σε ένα βαθμό στους αφανείς ήρωες, στους εργάτες και στο προσωπικό.
Η εκδήλωση περιλάμβανε μουσική από επαγγελματίες D. J. ‘S και στα τέσσερα σημεία, μουσική και τραγούδι από την Χορωδία και Ορχήστρα του Ωδείου Δήμου Πάφου και σύγχρονο χορό από τις Σχολές Χορού : Λίνας και Δόξας Κωνσταντινίδου, Δέσπως Ιακώβου, Ελεάνας Κωστάκη, Ευδοκίας Μίτσιγγα, Jake Athanasiades, Svetlana Ιωάννου, Μαρίας και Σόφης Χαμπιαουρίδου και Κλέας Πιτσιλλίδου.
Επίσης ο Δήμος Πάφου συνεργάστηκε με τους μικροπωλητές της πόλης και τους καταστηματάρχες του Εμπορικού Κέντρου της Πάφου, με αποτέλεσμα να δημμιουργηθεί αποκριάτικη διάθεση και ατμόσφαιρα γλεντιού, στους χώρους, που προαναφέρθηκαν, σύμφωνα με την παράδοση.