Η ανακοίνωση του Χρίστου Χατζηαθανασίου, Διευθυντής Δημοτικής Εκπαίδευσης, σχετικά με την έναρξη νέας σχολικής χρονιάς:
“Η έναρξη κάθε νέας σχολικής χρονιάς είναι πάντα μια ξεχωριστή, ιδιαίτερα σημαντική μέρα για όλους και όλες μας. Δεκάδες χιλιάδες μαθητές/μαθήτριες και χιλιάδες εκπαιδευτικοί είμαστε στα σχολεία με τη βούληση και την προσδοκία, να διανύσουμε μία νέα ακόμη σχολική χρονιά, η οποία προσθετικά θα οδηγεί στην περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης στον τόπο μας. Και γι’ αυτό, αρχικά, καταθέτω τις βαθύτατες ευχαριστίες μου στους/στις εκπαιδευτικούς και, σε όλα τα στελέχη της εκπαίδευσής μας, για τις πραγματικά υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλαν την προηγούμενη σχολική χρονιά, για να έχουμε τη χαρά σήμερα να βλέπουμε, με ρεαλιστική αισιοδοξία, μία καθόλα προσδοκώμενη επιτυχημένη νέα σχολική χρονιά. Σας χαιρετίζω όλες και όλους θερμά, δηλώνοντας την περηφάνια μου για το αξιόλογο έργο που, με ελεύθερο φρόνημα, επιτελείτε και το περίσσευμα ψυχής που καθημερινά καταθέτετε, διεκδικώντας ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά και τα σχολεία μας.
Ναι, αναγνωρίζουμε τις ολοένα αυξανόμενες δυσκολίες και τις συνεχείς, περίπλοκες και σε, κάποιες περιπτώσεις, δισεπίλυτες προκλήσεις στην καθημερινότητα των σχολείων μας. Και είναι και για τον λόγο αυτό που θα συνεχίσουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ποικιλότροπης στήριξης του έργου των σχολείων και των εκπαιδευτικών μας.
Πεποίθηση και πίστη μου, όμως, είναι πως ο άνθρωπος, παρά τις όποιες δυσκολίες, μπορεί να αλλάξει τον κόσμο και είμαι βέβαιος ότι η αλλαγή αυτή μπορεί να επέλθει κυρίως μέσα από την εκπαίδευση και την παιδεία. Γι’ αυτό, όραμά μας, εξακολουθεί να είναι η δημιουργία ενός σχολείου δημοκρατικού στις διαδικασίες και στην ουσία του, χαρούμενου στην καθημερινότητά του, ανοικτού στην κοινωνία, αυτόνομου στις επιμέρους στοχεύσεις του, αξιακού στον προσανατολισμό και αποτελεσματικού στις δράσεις του. Ενός σχολείου, που καλλιεργεί την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα, την ευγένεια, την κουλτούρα του κόπου και της αδιάλειπτης προσπάθειας και την αγάπη για την ομορφιά και την αίσθηση του ωραίου.
Ενός σχολείου, στο οποίο οι μαθητές και οι μαθήτριες μαθαίνουν, χαίρονται, παίζουν, ωριμάζουν, αναπτύσσονται και πορεύονται στην κοινωνία ως ενεργοί πολίτες, με κοινωνικές ευαισθησίες, ενσυναίσθηση, σεβασμό και αγάπη για τον εαυτό τους, για τους δικούς τους, για την κοινότητά τους, για την πατρίδα τους και για τον κόσμο ολόκληρο.
Και σε όλα αυτά μπορούμε, να συμβάλουμε καθοριστικά ο καθένας και η καθεμιά μας. Γιατί και γνωρίζουμε
και μπορούμε και θέλουμε. Όλα αυτά βρίσκουν πρόσφορο έδαφος αποτελεσματικής υλοποίησης, στα πλαίσια των
κανονισμών και των στοχεύσεων του Υπουργείου και της αυτονομίας της σχολικής μονάδας, σε λειτουργική ισορροπία μεταξύ τους και ανάμεσα στην «αυτόνομη» ανταπόκριση στην ιδιαιτερότητα της κάθε περίστασης και στη «συντονισμένη» δράση, μέσα από τον σεβασμό στις κοινές διαδικασίες. Η αυτονομία αυτή επιτρέπει στο σχολείο, να αναπτύσσει στα πλαίσια του Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας που καταρτίζει, και της στον μέγιστο δυνατό βαθμό αξιοποίησης του Αναλυτικού Προγράμματος και των Δεικτών Επιτυχίας και Επάρκειας που λειτουργούν ως «φάροι καθοδήγησης», τις δράσεις εκείνες που εξυπηρετούν τους ιδιαίτερους στόχους του, τους οποίους και θα θέτει, στη βάση των δικών του ιδιαιτεροτήτων και αναγκών, με προτεραιότητα πάντα το καλώς νοούμενο συμφέρον κάθε μαθητή και κάθε μαθήτριας ξεχωριστά.
Στον φετινό χαιρετισμό, σε συνέχεια των όσων περιλαμβάνονται στον χαιρετισμό της περσινής σχολικής χρονιάς, και τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται σε πλήρη ισχύ, θα ήθελα να επικεντρωθούμε σε τρία βασικά σημεία, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν παραγοντικά μέσα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, τόσο στο μικροεπίπεδο όσο και στο μακροεπίπεδό του. Πρώτο, στην εξωστρέφεια και την ανάδειξη της θετικής ταυτότητας των πραγμάτων.
Δεύτερο, στη δημιουργικότητα, η οποία μας δίνει την ευκαιρία να βλέπουμε, να πράττουμε, να επινοούμε, να αισθανόμαστε, να συναισθανόμαστε, να εργαζόμαστε και να συνεργαζόμαστε με ποικίλους και διαφορετικούς τρόπους. Και τρίτο, στην πλήρη συνειδητοποίηση της βασικής αποστολής μας, που δεν είναι άλλη από τη μάθηση σε όλες της τις μορφές και παραμέτρους.
Η προώθηση της εξωστρέφειας, ως μορφής επικοινωνίας με το περιβάλλον, η οποία αναδεικνύει, με απλό και όχι επιδεικτικό τρόπο, το θετικό και ουσιαστικό έργο του παιδιού, του/της δασκάλου/ας, του σχολείου, που έχει κάτι ενδιαφέρον να πει στην κοινωνία, θωρακίζει την αξιοπιστία και την ιδιοπροσωπία του σχολείου. Η προβολή προς την τυπική και ευρύτερη κοινωνία των δυνατών μας στοιχείων, των βέλτιστων πρακτικών και των επιτυχιών μας είναι ιδιαίτερα σημαντική, σε μια εποχή που η ρητορική της καταστροφολογίας κυριαρχεί και ισοπεδώνει. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται όχι μόνο η προσφορά ποιοτικής διδασκαλίας και μάθησης, και ένα σχολείο που γνοιάζεται για το κάθε παιδί, για τον/την κάθε εκπαιδευτικό και για τον κάθε γονέα/κηδεμόνα ξεχωριστά, αλλά, και ένα σχολείο που συλλογικά τολμά και υπεύθυνα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που προάγουν τον παιδαγωγικό ρόλο. Χρειάζεται ένα σχολείο, που συνειδητά και ουσιαστικά, στο πνεύμα του μέτρου, της ισορροπίας, της εστίασης και της απλότητας αναπτύσσει την εξωστρέφεια προς την κοινωνία. Με μια ευαίσθητη και αποτελεσματική επικοινωνιακή πολιτική που να ενημερώνει συστηματικά και πρώτιστα τους γονείς και κηδεμόνες, για τις μικρές επιτυχίες των παιδιών, που να δίνει ευκαιρίες στα μέλη της κοινωνίας να παρακολουθήσουν και να εμπλακούν στις διαδικασίες μάθησης, που να δίνει έμφαση στην ανάδειξη της αισθητικής, της ηθικής και της γνώσης.
Με το να δώσουμε έμφαση στη δημιουργικότητα, ως διαδικασία σκέψης και πράξης, η οποία συνδυάζει τη φαντασία, τη διορατικότητα, την εφευρετικότητα, την καινοτομία, την ιδιοφυία, τη διαίσθηση, την έμπνευση και τη διαφώτιση, μεγιστοποιούμε, παραγοντικά, την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος, δίνοντάς του τη δυνατότητα να ηγείται και να προηγείται. Η εστιασμένη στη μάθηση δημιουργικότητα, σε ατομικό και
συλλογικό επίπεδο, η δημιουργικότητα στη διδασκαλία, η δημιουργικότητα στην ηγεσία και διοίκηση αποτελεί το εχέγγυο της επιτυχούς διαχείρισης των συνεχών αλλαγών στην εκπαίδευση και μία δυνατή επιλογή για να μπορέσουμε να κάνουμε τη διαφορά στην ποιότητα, να εμβολιάσουμε τη χαρά και την ουσία στη μάθηση, στην εργασία και στη ζωή σε όλα της τα επίπεδα.
Από την άλλη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και να αποδεχόμαστε ότι όλα τα πιο πάνω έχουν νόημα και περιεχόμενο, αν μπορούν να συμβάλουν στην υποδοχή, τη φροντίδα και τη μάθηση όλων ανεξαίρετα, των παιδιών. Γι’ αυτό, ας δώσουμε προσωπική σημασία στο κάθε παιδί ξεχωριστά, ας γνοιαστούμε για την καλλιέργεια του μυαλού και της ψυχής τους, ας τους δώσουμε ευκαιρίες να βιώσουν στο έπακρο την παιδικότητά τους. Ας αφιερώνουμε χρόνο να αφουγκραζόμαστε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς τους, να
μοιραζόμαστε τις χαρές, τα όνειρα και τις ανησυχίες τους, να είμαστε συνεχώς μαζί τους σ’ ένα περιβάλλον ασφάλειας, αισιοδοξίας και θετικότητας που, από κοινού, θα δημιουργούμε.
Στα σχολεία μας συμβαίνουν πολλά και διάφορα. Πέρα από την καθημερινή διδασκαλία μαθημάτων, αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες, καινοτόμες δράσεις, εκδηλώσεις, εορτασμοί, εκπαιδευτικά προγράμματα και πολλά άλλα. Πρώτιστο κριτήριο για την υλοποίησή τους, θα πρέπει να αποτελεί η συμβολή τους στη μάθηση σε κάθε της μορφή. Να είναι σε όλες και όλους μας ξεκάθαρο ότι το καθετί που αναλαμβάνουμε, έχει προσθετική αξία και συμβάλλει στη μεγιστοποίηση του ωφέλιμου διδακτικού χρόνου των παιδιών. Και ότι η πορεία της μάθησης
και της προόδου κάθε παιδιού συνεχώς παρατηρείται και με αναστοχαστική προσέγγιση αξιοποιείται για τις όποιες διδακτικές παρεμβάσεις μας στη συνέχεια.
Πιστεύω απόλυτα στο ότι τιμούμε ή προσπαθούμε πολύ να τιμούμε όλες και όλοι μας, τον τίτλο Δάσκαλος, με ό,τι η έννοια αυτή περιλαμβάνει. Και ότι, ναι, μπορούμε και είμαστε εκείνο το παράδειγμα και εκείνο το πρότυπο στα παιδιά, που τόσο το έχουν ανάγκη. Ως εκπαιδευτικοί, διαθέτουμε άριστη επιστημονική και παιδαγωγική κατάρτιση. Αξιοποιώντας τα εφόδια αυτά, σε συνάρτηση πάντα με το «πύρωμα ψυχής» που μας χαρακτηρίζει, είμαι βέβαιος ότι θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ακόμη περισσότερη αποτελεσματικότητα και ποιότητα στην
εργασία μας.
Εμείς, οι εκπαιδευτικοί είμαστε ή πρέπει να είμαστε η λύση, και όχι το πρόβλημα, στις όποιες, μικρές ή μεγάλες προκλήσεις, το λειτούργημά μας συνεπάγεται.
Απευθύνω παράκληση, λοιπόν, για τη συνεργασία και τη στήριξή σας. Μόνο όλες και όλοι μαζί θα πετύχουμε τους στόχους μας. Η άμεση και συμμετοχική συνεισφορά σας, η ολιστική και συντονισμένη προσπάθεια, με τη συνεργασία και τη συναίνεση όλων των εκπαιδευτικών φορέων, είμαι πεπεισμένος πως θα οδηγήσει, αργά έστω αλλά σταθερά, στην επιτυχία.
Με βάση τα πιο πάνω και για διασφάλιση της κοινής αντίληψης των επιδιώξεών μας και της συλλογικότητας, αναμένεται ότι το περιεχόμενο της εγκυκλίου θα αποτελέσει αντικείμενο ουσιαστικών συζητήσεων σε συνεδρίες προσωπικού και καταλύτη για τη χάραξη της πορείας πλεύσης μας για τη νέα σχολική χρονιά.
Προσβλέποντας στην επίτευξη της κοινής μας επιδίωξης για ομαλή και εύρυθμη λειτουργία των σχολείων μας, σας αποστέλλονται, συνημμένα, οδηγίες και πληροφορίες για τη σχολική χρονιά 2019-2020. Στόχος της παρούσας εγκυκλίου είναι η όσο το δυνατό πληρέστερη ενημέρωση όλων σας για τα διάφορα θέματα, που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ώστε να είστε σε θέση να τα χειρίζεστε ορθά και αποτελεσματικά. Για εύκολη πρόσβαση στην εγκύκλιο αυτή, στα σχετικά έντυπα, καθώς και σε προηγούμενες σημαντικές εγκυκλίους στις οποίες γίνεται αναφορά στην παρούσα εγκύκλιο και πρέπει να τις γνωρίζετε, καλείστε να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα της Δημοτικής Εκπαίδευσης: http://www.moec.gov.cy/dde/ (Οδηγίες για τη σχολική χρονιά 2019-2020), όπου μπορείτε να βρείτε πολύ εύκολα όλες τις πληροφορίες που αναζητάτε.
Επιπλέον, για διευκόλυνση κυρίως των παλαιότερων Διευθυντών/ριών, που γνωρίζουν τις οδηγίες που δόθηκαν στο παρελθόν για τα διάφορα θέματα, δίπλα από τον τίτλο του κάθε θέματος δηλώνεται αν πρόκειται για νέο θέμα ή αν έχει οποιαδήποτε αναθεώρηση στην πολιτική που ίσχυε ή στα χρονοδιαγράμματα ή στις σχετικές εγκυκλίους, ώστε να μην απαιτείται η μελέτη εκ νέου όλης της εγκυκλίου.
Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, με στόχο να προβάλλεται ευκρινέστερα η αποστολή
και ολόκληρο το φάσμα των αρμοδιοτήτων του, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει μετονομαστεί σε Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (Υ.Π.Π.Α.Ν.). Λόγω της μετονομασίας του Υπουργείου, θα χρειαστεί να γίνουν αρκετές αλλαγές σε έντυπα, επίσημα βιβλία, έγγραφα, επίσημη ιστοσελίδα, νόμους, κανονισμούς κ.λπ. Οι αλλαγές, όπως αντιλαμβάνεστε, θα γίνονται σταδιακά. Γι’ αυτό, κάθε αναφορά στο «Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού» και στον «Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού», που περιλαμβάνεται σε νόμο ή σε κανονισμούς ή σε δημόσιο έγγραφο, θα διαβάζεται ή ερμηνεύεται ως αναφορά στο «Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας» και στον «Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας», αντίστοιχα.
Επισημαίνεται ότι, ανάλογα με τις ανάγκες που δημιουργούνται κάθε φορά, το Υ.Π.Π.Α.Ν. προβαίνει συχνά σε διαφοροποίηση των εντύπων που αξιοποιούνται από τα σχολεία, τους/τις εκπαιδευτικούς ή και τους γονείς. Γι’ αυτό, κάθε φορά που θα πρέπει να συμπληρωθεί ένα έντυπο ή να δοθεί ένα έντυπο στους γονείς, να χρησιμοποιείται αυτό που είναι αναρτημένο στο διαδίκτυο τη δεδομένη στιγμή (στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Δημοτικής Εκπαίδευσης – Έντυπα), και όχι αυτό που εκτυπώθηκε και φυλάχθηκε στο παρελθόν ή που πιθανόν να έχει αποθηκευτεί στον υπολογιστή του σχολείου. Σημειώνεται ότι, από φέτος, τα έντυπα της Διεύθυνσης Δημοτικής Εκπαίδευσης δεν θα φέρουν τον χαρακτηρισμό ΥΠΠ, αλλά ΔΔΕ.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, εύχομαι, σε όλες και όλους, που έχουμε την ευθύνη της διδασκαλίας και διαπαιδαγώγησης των παιδιών, της διεύθυνσης και της βοηθητικής υποστήριξης του έργου των σχολείων Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης, να είναι η χρονιά 2019- 2020, ξεχωριστά χαρούμενη, δημιουργική, αξιόλογη και αποτελεσματική, τόσο σε σχολικό όσο και σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο.
Στους μαθητές δε και στις μαθήτριες, εύχομαι ολόψυχα, αξιοποιώντας κάθε ικμάδα της δύναμης και των ξεχωριστών χαρακτηριστικών που διαθέτουν, με θετική και αισιόδοξη προσέγγιση, και πάντα σε αγαστή και αρμονική συνεργασία με τους/τις εκπαιδευτικούς τους, να κερδίσουν και να ζήσουν όλα τα όμορφα, μοναδικά και σπουδαία που το σχολείο τους μπορεί, με την ιδιαίτερη φροντίδα και μέριμνά του, να τους
προσφέρει.”